Kotły olejowe

Ogrzewanie olejowe
To wygodny sposób zaopatrzenia w ciepło domów oddalonych od sieci gazowej. Chociaż tańszy od ogrzewania gazem płynnym, wciąż jest od niego mniej popularny.

W czym olej opałowy jest lepszy od...

• gazu ziemnego? Podobnie jak gaz płynny przechowuje się go w zbiorniku, dlatego można z niego korzystać w gospodarstwach domowych położonych z dala od sieci gazowej. Zapas paliwa w zbiorniku zapewnia długotrwałą bezawaryjną pracę ogrzewania.
• paliw stałych? Jest od nich wygodniejszy w użyciu. Nowoczesne kotły olejowe są w pełni zautomatyzowane i bezobsługowe. Gwarantują całkowite spalanie i emitują czyste spaliny. Podczas spalania oleju nie powstają – jak przy spalaniu paliw stałych – wymagające składowania odpady.
• gazu płynnego i energii elektrycznej? Koszty ogrzewania domu olejem są niższe. Niestety, oleju nie da się – tak jak gazu płynnego, prądu czy gazu ziemnego – wykorzystać również do gotowania na kuchenkach.

Musi być zbiornik...
To, co z jednej strony jest zaletą ogrzewania olejowego, bo umożliwia zainstalowanie go w dowolnym rejonie kraju, z drugiej jest jego wadą. Wymaga bowiem wyłożenia niemałej kwoty na zakup dużej – najlepiej wystarczającej na cały sezon grzewczy – porcji paliwa. Konieczność jego przechowywania przez dłuższy czas stwarza też – w razie wycieku – zagrożenie pożarowe.||
Jedno- lub dwupłaszczowy. Zbiorniki do magazynowania oleju opałowego wykonuje się najczęściej z polietylenu PE-HD albo z blachy stalowej jako jedno- lub dwupłaszczowe. Jednopłaszczowe, w celu zabezpieczenia otoczenia na wypadek wycieku oleju, trzeba umieszczać w wannie wychwytującej, dwupłaszczowe – lepiej chronione przed uszkodzeniem mechanicznym – można instalować bezpośrednio, bez dodatkowej obudowy (wanny). I jedne, i drugie można łączyć w baterie dopasowane do kształtu pomieszczenia i wymaganej objętości paliwa.
Zabezpieczony przed przenikaniem zapachu. Kupując zbiornik, warto spytać, czy jest zabezpieczony przed przenikaniem zapachu oleju (producenci stosują różne rodzaje takich zabezpieczeń). W przeciwnym razie trudno będzie uniknąć przedostawania się nieprzyjemnego zapachu oleju do pomieszczeń sąsiadujących z magazynem oleju.
Zabezpieczony przed niekontrolowanym wyciekiem oleju. W zbiornikach dwupłaszczowych takim zabezpieczeniem jest wypełnienie cieczą przestrzeni między zewnętrznym i wewnętrznym zbiornikiem. W razie powstania nieszczelności wyciekająca ciecz doprowadza do uruchomienie sygnalizacji alarmowej.
W pomieszczeniach ze zbiornikami jednopłaszczowymi umieszcza się sondy sygnalizujące nieszczelność. W obu wypadkach należy zapewnić możliwość zatrzymania wyciekającego oleju albo przez drugi płaszcz, albo przez wannę wychwytującą.

Gdzie umieścić zbiornik

Na zewnątrz domu. Zbiornik można ustawić na ziemi, zachowując minimalną określoną w przepisach odległość od innych obiektów na działce. Trzeba wtedy zapewnić ogrzewanie oleju w zbiorniku i przewodach doprowadzających go do domu. Podłoże pod zbiornik i fundament muszą być odizolowane od gruntu, aby chronić go przed skażeniem w razie wycieku oleju.
Jeśli chce się zakopać zbiornik pod ziemią, należy go umieścić w ukształtowanej w terenie i zaizolowanej niecce o pojemności większej niż on sam lub wybrać stalowy dwupłaszczowy. Odległość między zbiornikiem zakopanym w ziemi pod co najmniej półmetrową warstwą ziemi a innymi zabudowaniami nie powinna być mniejsza niż 3 m.
Wewnątrz domu. Ze względu na temperaturę zapłonu, która wynosi od 70 do 120°C, oleje opałowe wolno przechowywać wyłącznie w pomieszczeniach znajdujących się w piwnicy lub na najniższej nadziemnej kondygnacji budynku.
Ściany wewnętrzne i stropy w tych pomieszczeniach muszą mieć klasę odporności ogniowej EI120, a drzwi – EI60 (E – szczelność ogniowa w minutach, I – izolacja ogniowa w minutach). Jeśli olej będzie przechowywany w zbiorniku jednopłaszczowym, w całym magazynie oleju lub jego części trzeba zrobić wannę wychwytującą o pojemności jednego zbiornika.

Kocioł olejowy – zwykle stojący
Większość kotłów olejowych to urządzenia stojące przeznaczone do montażu w wydzielonym pomieszczeniu. Niektóre z oferowanych na rynku kotłów o małej i średniej mocy są wyposażone we wbudowany lub wolno stojący podgrzewacz bądź zasobnik c.w.u. wraz z układem regulacyjnym.
Kotły o małej mocy są dostępne również w wersji wiszącej (także dwufunkcyjne, przeznaczone do zabudowy bezpośrednio w kuchni).
Niewiele jest na razie kotłów olejowych kondensacyjnych, choć coraz częściej producenci proponują i takie rozwiązania. Maksymalny dodatkowy odzysk energii w wyniku kondensacji w kotłach olejowych wynosi 6% i jest o blisko połowę mniejszy niż w gazowych. Aby skutecznie odzyskiwać ciepło ze skroplin, temperatura wody powrotnej w instalacjach grzewczych z kotłem kondensacyjnym olejowym powinna być niższa niż w instalacjach z kotłem gazowym. To skłania do stosowania większych grzejników, a więc zwiększa koszty inwestycyjne. Kotły kondensacyjne są natomiast polecane do współpracy z systemami ogrzewania podłogowego. Kotły kondensacyjne, ale nie tylko one, mogą mieć zamkniętą komorę spalania. Są wtedy bezpieczniejsze dla użytkowników, bo dzięki odizolowaniu obiegu powietrza i spalin od pomieszczenia, w którym znajduje się kocioł, dodatkowo zapobiegają ryzyku zaczadzenia. Na kotłach wprowadzanych do obrotu i ich opakowaniach znajdują się odpowiednie informacje w języku polskim określające rodzaj oleju opałowego i ograniczenia w użytkowaniu tych urządzeń. Kotły dostępne w sprzedaży muszą mieć znak CE.
Ze względu na rodzaj kotła zwykle umieszcza się go w piwnicy lub na parterze. W nowo budowanym domu najlepiej przewidzieć obok siebie pomieszczenia na kotłownię i magazyn oleju spełniające wszystkie niezbędne wymagania.

Sprawny kocioł to sprawna instalacja
Każdy kocioł potrzebuje okresowych przeglądów i konserwacji. Kotły olejowe są pod tym względem bardziej wymagające niż gazowe.
W normalnych warunkach kocioł zanieczyszczają produkty spalania (sadze i osady siarczanowe), które działają agresywnie na jego ściany, podwyższają temperaturę spalin i obniżają jego sprawność. Na niekorzyść kotłów olejowych dodatkowo działają zmieniające się wraz ze zmianą dostawcy parametry oleju. Dlatego zaleca się jego czyszczenie przynajmniej raz w roku przed rozpoczęciem sezonu grzewczego. Podczas przeglądu kotła olejowego należy sprawdzić:

• szczelność i drożność przewodów olejowych;
• napięcie zasilania kotła;
• połączenia elektryczne zasilania i sterowania;
• ustawienie urządzeń regulujących (na przykład termostatu, sterowników, itp.);
• prawidłowość pracy palnika i jego regulacji,
• czystość filtra paliwa;
• zapowietrzenie układu;
• czystość dysz palnika i wymiennika kotła;
• jakość spalin.